Bồ Đào Nha được không ít du khách gọi là vùng đất của sư buồn bã khi văn hóa u sầu của họ hiện diện trong cuộc sống mỗi ngày của người bản xứ.
Nếu người Mỹ được coi là những người vui vẻ, thân thiện, luôn bắt đầu với câu nói "Have a nice day" và "Hello" thì tại Bồ Đào Nha, bạn sẽ khó gặp điều đó. Theo cây viết Eric Weiner kể trên BBC, từ khi đặt chân đến quốc gia châu Âu này, anh chưa từng nghe ai nói về một câu tương tự như thế.
Bồ Đào Nha - vùng đất của sự buồn bã
Quốc gia phía Tây của châu Âu này đứng thứ 97 trên tổng 157 nước về chỉ số vui vẻ, hạnh phúc, theo báo cáo mới nhất của Liên Hợp Quốc. Theo Eric, không ai chúc người khác câu này, bởi chính bản thân họ cũng không quan tâm rằng mình sẽ có một ngày vui vẻ hay không. Nếu bạn hỏi một người Bồ Đào Nha về việc ngày hôm nay của họ thế nào, câu trả lời sẽ là: vậy vậy thôi. Du khách khi đến quốc gia này thường tò mò với văn hóa u sầu của người bản địa. Bạn sẽ thấy nó được thể hiện ngay trên gương mặt lúc nào cũng trầm ngâm của dân chúng và cả trên các bức tượng ở quảng trường Lisbon.
Văn hóa u sầu thể hiện trên khuôn mặt các tượng đài ở Lisbon (Nguồn: Pixabay)
Tuy nhiên, bạn chớ vội thương tâm cho người Bồ Đào Nha, bởi thực tế họ bằng lòng với nỗi muộn phiền này và thưởng thức nó như một thứ đặc sản. Nếu ở đây đủ lâu, du khách sẽ nhận ra rằng người bản địa có rất nhiều điều để học hỏi, từ vẻ đẹp tiền ẩn và cả niềm vui, nỗi buồn luôn được ẩn bên trong. Mọi niềm vui, nỗi buồn của người dân được gói gọn trong một từ: Saudade, và từ này không thể dịch một cách chính xác. Nhưng chúng ta có thể hiểu rằng, Saudade là một khao khát, nỗi đau, sự buồn bã và tưởng nhớ. Nó biểu tượng cho một thứ mơ tưởng xa vời, khát vọng mơ hồ.
Giải thích cho thứ cảm xúc kỳ lạ này, nhà xuất bản sách Jose Prata cho biết, vì đó là cảm giác rất dễ chia sẻ. Người dân cảm thấy dễ chịu trong cảm xúc đó. Còn theo nhà tâm lý học Mariana Miranda, cô cho biết nỗi buồn là một phần quan trọng trong cuộc sống. "Thật khó hiểu khi nhiều người luôn né tránh nó. Thực sự có rất nhiều vẻ đẹp trong nỗi buồn". Nhà tâm lý học Australia Joseph Forgas nhận định nỗi buồn giúp cho trí nhớ của con người tốt hơn. Mọi thứ xảy ra vào một ngày ảm đảm, những ngày mưa sẽ khiến con người nhớ chi tiết hơn là vào những ngày nắng tươi sáng. Hơn nữa, nỗi buồn khiến con người có thể phán đoán người khác chính xác hơn.
Nhà báo Eric cũng thừa nhận, không nơi đâu ở châu Âu tạo nên các khúc nhạc buồn đỉnh cao như quốc gia Bồ Đào Nha. Thể loại âm nhạc quan trọng nhất của người dân là Fado, một điệu nhạc dân tộc có thể trở thành rất buồn. Vì thế, một phần nó cũng tạo nên hình ảnh buồn bã của người dân Bồ Đào Nha (trái ngược hoàn toàn với người Tây Ban Nha luôn sôi nổi). Những ca sĩ đầu tiên hát Fado chính là những cô gái mại dâm hay người vợ chờ chồng (ngư dân) mãi không về. Đến Bồ Đào Nha, một mẹo du lịch cho bạn là nghe thể loại âm nhạc này ở mọi nơi: trên đài, trong phòng hòa nhạc và hầu hết ngôi nhà ở Lisbon. Người dân say mê nghe nó, ẩn mình vào trong nỗi buồn để tự cân bằng cuộc sống và cũng là tìm chính những niềm vui trong đó.